Yaponiya Baş Nazirindən gözlənilməz qərar - Namizəd olmayacaq

Yaponiya baş naziri Fumio Kişida gözlənilməz addım ataraq, hakim Liberal Demokrat Partiyasının (LDP) lideri postuna sentyabr ayında namizədliyini irəli sürməyəcəyini açıqlayıb. Bu isə yaxın zamanda ölkədə yeni baş nazirin olacağı deməkdir.

Bizimxeber.az bildirir ki, Kişida bu qərarını son aylarda bir sıra qalmaqallarla sarsılmış partiyanın yenilənmə qabiliyyətinə sahib olması ilə əlaqələndirib və bu yenilənmənin ilk addımının onun istefası olacağını bildirib. Lakin bəzi təhlilçilərin fikrincə, əslində, Kişidanın istefa verməsinin səbəbi partiyanın nüfuzlu üzvlərinin dəstəyini itirməsi olub ki, bu da onu keçilməz namizədə çevirib.

Fumio Kişidanın LDP-nin lideri olaraq ikinci dəfə seçilməkdən imtina etməsi qərarı partiyanın seçki komitəsi tərəfindən bu siyasi qüvvənin lideri postuna seçkilərin dəqiq tarixini elan etməzdən cəmi bir həftə əvvəl açıqlanıb və bu qərar geniş ictimaiyyət üçün tamamilə gözlənilməz olub. Partiya rəhbərliyi arasında maliyyə fırıldaqları və geri ödəmələr haqqında məlumatları üzə çıxaran yüksək səviyyəli korrupsiya qalmaqalından sonra Yaponiyada dərhal Kişidanın istefası tələbləri səsləndirildi. Ancaq o, bu tələbləri qətiyyətlə rədd etdi.

Lakin avqustun 14-də baş nazir baş verənləri düşünərək bu müddət ərzində vəziyyəti araşdırdığını və indi partiyanın lideri kimi "üzvləri tərəfindən törədilən problemlərə görə" məsuliyyəti "çətinlik çəkmədən" öz üzərinə götürdüyünü bildirdi.

Buna görə də o, bu ilin sentyabr ayında başa çatacaq ilk müddətindən sonra LDP-nin başında qalmaq perspektivindən imtina edib.

“Siyasət ictimai etimad olmadan işləyə bilməz... Bu seçkilərdə insanlara LDP-nin dəyişdiyini göstərmək lazımdır. Bunun üçün şəffaf və açıq seçkilər, sərbəst və enerjili debatlar vacibdir. LDP-nin dəyişəcəyini göstərmək üçün ən açıq birinci addım isə mənim istefa verməyimdir”, - deyə, 67 yaşlı siyasətçi mətbuat konfransında bildirib.

Fumio Kişida 2021-ci ilin sentyabrında, əsasən, partiyanın nüfuzlu üzvlərinin ciddi dəstəyi sayəsində LDP-yə rəhbərlik etməyə başladı ki, bu dəstək Yaponiyada həmişə sıravi yapon seçicilərinin rəğbətindən daha vacib olub. Əks halda, o zaman öz əsas rəqibi, partiyanın sıravi üzvləri və yapon seçiciləri arasında daha populyar olan, lakin partiya rəhbərliyi tərəfindən çox gözlənilməz və kifayət qədər mühafizəkar hesab edilən keçmiş xarici işlər və müdafiə naziri Taro Kononu keçmək ona sadəcə olaraq nəsib olmazdı.

Həmin ilin oktyabr ayının əvvəlində Kişida hakim partiyanın lideri kimi baş nazir kreslosuna da sahib oldu. Amma o vaxtdan bəri keçən müddət ərzində o, xalqın xüsusi sevgisini qazana bilmədi.

Məsələn, 2023-cü ilin noyabrında, hələ partiyadakı səs-küylü maliyyə qalmaqalından əvvəl, hökumət başçısının reytinqi cəmi 29% təşkil edirdi. Bu müddət ərzində onun reytinqini aşağı salan əsas amil bir çox LDP üzvlərinin Cənubi Koreyalı dini qrup "Birləşmə Kilsəsi" ilə əlaqələrinin üzə çıxması ilə bağlı başqa bir qalmaqal oldu. Ancaq xalqın narazılığının əsas səbəbi, hökumətin həyat dəyərinin kəskin artması ilə mübarizə apara bilməməsi və yapon yeninin zəifləməsi idi.

NHK telekanalı tərəfindən aparılan son sorğunun nəticələrinə görə, avqust ayında Fumio Kişidaya dəstək səviyyəsi 25% olub.

Keçən ay Asahi Shimbun qəzeti tərəfindən keçirilən sorğunun nəticələrinə görə isə respondentlərin 74%-i onun sentyabrda LDP lideri seçkilərindən sonra vəzifəsində qalmasını istəməyib.