The Economist jurnalının analitik bölməsi olan Economist Intelligence Unit (EIU) ölkələrin Demokratiya İndeksini açıqlayıb.

Bizimxeber.az “Novosti-Georgia”ya istinadən bildirir ki, ekspertləri tərəfindən 2024-cü il üçün tərtib edilən qlobal Demokratiya İndeksində Gürcüstan 167 ölkə arasında 94-cü,  Azərbaycan 126-cı, Ermənistan 82-ci yerlərdə dayanıb.

Qeyd olunur ki, Gürcüstan 5,2 xalla 89-cu yerdə olan 2023-cü illə müqayisədə ölkə 5 pillə geriləyərək 10 mümkün xaldan 4,7 bal toplayıb. Banqladeş (-1,44 bal, 100-cü yer), Tunis (-0,80 bal, 93-cü yer) və Küveyt (-0,72 bal, 130-cu yer) ilə yanaşı, ölkələr arasında azalma ən böyük olub. Gürcüstan “hibrid rejimli” ölkələr kateqoriyasında qalmaqda davam edir.

Demokratiya İndeksində Gürcüstanın mövqeləri belə dəyişib. 12 il əvvəl, 2013-cü ildə Gürcüstan 8,67 balla 78-ci yeri tutub ki, bu da ölkənin ən yaxşı nəticəsidir. Növbəti il ​​Gürcüstan 81-ci yerə enib, 2018-ci ildə isə birdən-birə 11 mövqe itirib. O vaxtdan bəri onun indeksdəki mövqeyi nisbətən sabit qalıb. 2019 və 2020-ci illərdə Gürcüstan 89-cu yeri tutub, 2021-ci ildə 91-ci yerə düşüb, 2022-ci ildə isə 90-cı yerə qayıdıb.

Gürcüstanın qonşularının mövqeləri...

Yenilənmiş Demokratiya İndeksində Azərbaycan 126-cı, Ermənistan 82-ci, Rusiya 150-ci, Türkiyə 103-cü yerdədir. Azərbaycan və Rusiya “avtoritar rejimlər”, Ermənistan, Türkiyə və Gürcüstan isə “hibrid rejimlər” kimi təsnif edilir.

Liderlər...

Norveç 9,81 balla 16 il dalbadal birinci yeri tutaraq dünyanın ən demokratik ölkəsi olaraq qalır. Əfqanıstan cəmi 0,25 balla reytinqdə sonuncu olub və 2021-ci ildən bu yana sonuncu yeri tutub. İkinci və üçüncü yerləri Yeni Zelandiya və İsveç tutur. Ən demokratik ölkələrin ilk onluğuna həmçinin İslandiya, İsveçrə, Finlandiya, Danimarka, İrlandiya, Hollandiya və Lüksemburq daxildir.

Qlobal orta Demokratiya İndeksi 2015-ci ildəki 5,55-dən 5,17-yə enərək, yeni rekord həddə çatmaqda davam edir. Hazırda dünya əhalisinin cəmi 6,6%-i tam demokratiya şəraitində yaşayırsa, on il əvvəl bu rəqəm 12,5 faiz idi. Planetin hər beş nəfərindən ikisi avtoritar idarəçilik altında yaşayır.

Reytinq hesablanarkən EIU ekspertləri beş kateqoriya üzrə qruplaşdırılmış bir neçə onlarla göstəricini nəzərə alır: seçkilər və plüralizm, hökumətin fəaliyyəti, siyasi mədəniyyət, vətəndaş azadlıqları və əhalinin siyasətə təsiri. Orta göstəricilərdən asılı olaraq ölkələr dörd qrupa bölünür:

Tam demokratik ölkələr - 8 baldan çox;
Qüsurlu demokratiyalar - 6 baldan çox;
Hibrid rejimlər - 4 baldan çox;
Avtoritar rejimlər - 4 baldan aşağı.