Rüşvət və korrupsiya ilə mübarizədə dövlət qurumlarının ləğv edilməsi məsələsi geniş müzakirə olunan mövzulardan biridir. Son dövrlərdə Dövlət Gömrük Komitəsinin ləğvi ilə bağlı təkliflər yenidən gündəmə gəlib. Bu müzakirələr çərçivəsində bəzi ekspertlər, məsələn, iqtisadçı Natiq Cəfərli, Komitənin müstəqil qurum kimi fəaliyyət göstərməsinin məqsədəuyğun olmadığını bildirir və onu İqtisadiyyat Nazirliyi və ya Maliyyə Nazirliyinə birləşdirməyi təklif edir.

Azərbaycanda Dövlət Gömrük Komitəsi ölkənin gömrük siyasətini həyata keçirən mühüm dövlət qurumudur və prezidentə birbaşa tabedir. Onun əsas funksiyaları arasında xarici ticarət əməliyyatlarının tənzimlənməsi, gömrük rüsumlarının toplanması, qanunsuz mal dövriyyəsinin qarşısının alınması və ölkəyə mal idxalı və ixracının nəzarətdə saxlanması yer alır. Yəni bu qurum həm iqtisadi, həm də təhlükəsizlik baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Komitədə zaman-zaman müəyyən islahatlar həyata keçirilsə də, bəzi hallarda neqativ hallar, kiçik ranqlı məmurların özbaşınalıqları və korrupsiya ilə bağlı problemlər qalmaqda davam edir. Bununla belə, bəzi irəliləyişlər də qeyd olunur və əvvəlki rəhbərlik dövründəki neqativ halların qismən aradan qaldırıldığı deyilir.

Adətən rüşvətxorluq və korrupsiya ilə mübarizədə dövlət qurumlarının ləğvi və digər strukturlara birləşdirilməsi məsələsi irəli sürülür. Ancaq qurumun ləğvi son çarə olmalıdır və əslində, əsas məqsəd bu neqativ halları doğuran səbəblərin aradan qaldırılması olmalıdır. Komitənin ləğvi, sadəcə başqa bir nazirliyə birləşdirilməsi, problemlərin avtomatik olaraq həll olunacağı anlamına gəlmir. İqtisadiyyat və ya Maliyyə Nazirliyinə birləşdirilsə belə, problemlər başqa formada davam edə bilər.

Zatən ölkənin rəsmi qurumlarının demək olar ki, hamısı İqtisadiyyat Nazirliyinə birləşdirilib və onların fəaliyyəti də diqqətlə izlənilir. Ancaq bu, problemərin avtomatik olaraq həll olunacağı anlamına gəlmir. İqtisadiyyat Nazirliyinə birləşdirilən digər qurumlarda da müəyyən problemlər mövcuddur. Gömrük Komitəsinin bu nazirliyə birləşdirilməsi, problemləri dərhal və tamamilə həll etməyə şəffavlığa təminat vermir. Problemlərin köklü həlli üçün daha geniş islahatlar və şəffaflıq tədbirləri tələb olunur.

Daha effektiv həll yolu, Komitədə ciddi islahatlar aparmaq, şəffaflığı artırmaq, rəqəmsal texnologiyalardan daha geniş istifadə etmək və ictimai nəzarəti gücləndirməkdir. Bununla yanaşı, rüşvətxor məmurların vəzifələrindən uzaqlaşdırılması və hüquqi məsuliyyətə cəlb edilməsi vacibdir. Bu cür tədbirlər, Komitənin fəaliyyətində şəffaflıq və səmərəliliyin artırılmasına yardım edə bilər.

Qurumların ləğv edilməsi, rüşvətxorluq və korrupsiyanın qarşısını almaq üçün son çıxış yolu kimi deyil, yalnız vəziyyətin idarəolunmaz hala gəldiyi təqdirdə tətbiq olunmalıdır. Dövlət Gömrük Komitəsinin islahatı və şəffaf idarəetmə modellərinin tətbiqi daha dayanıqlı həll yolu ola bilər. Rüşvətxor məmurların əməllərinə görə bütöv bir qurumun ləğvi, problemin həlli üçün yetərli sayıla bilməz. Əksinə, bu məmurlarla daha effektiv mübarizə aparmaq, qanunvericilik və idarəetmə mexanizmlərini təkmilləşdirmək lazımdır.

Bizimxeber.az