Ukrayna ilk dəfə olaraq kütləvi hücumlar zamanı Rusiya pilotsuz təyyarələri və raketlərinin qarşısını almaq üçün ABŞ F-16 qırıcılarından istifadə etdiyini bildirib. Bunun əvəzinə Rusiya Federasiyası öz təyyarələrini potensial hücumlardan qorumaq qərarına gəlib.

"Bu kifayət deyil"

Qaynarinfo The Wall Street Journal-a istinadla  yazır ki, Rusiyanın hücumları Ukrayna üçün çıxılmaz bir problemi vurğulayır: məhdud sayda hava hücumundan müdafiə sistemləri və azalan raket ehtiyatı ilə öz ərazisini necə müdafiə etmək olar? Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı general-leytenant Nikolay Oleşçukun sözlərinə görə, Ukrayna hücumlardan biri zamanı Rusiya tərəfindən atılan 10 raketin yarısını və İran istehsalı olan 81 pilotsuz təyyarənin 60-ını vurub.

Rusiya Müdafiə Nazirliyi aerodrom infrastrukturunu uzun mənzilli dəqiqlikli silahlarla, o cümlədən Kinjal aeroballistik raketləri və pilotsuz təyyarələrlə hədəf aldığını bildirib.

Zərərin miqyası bəlli deyil, lakin Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski bildirib ki, bazar ertəsi baş verən zərbələr enerji obyektlərinə ciddi ziyan vurub və qış yaxınlaşdıqca ölkənin hazırlığı ilə bağlı narahatlığı artırıb. Prezidentin sözlərinə görə, son hücumlarda bəzi pilotsuz təyyarələr və raketlər bu yay gəlməyə başlayan F-16 qırıcıları tərəfindən tutulub.

"Bu kifayət deyil", - Zelenski deyib.

Rusiya Ukraynaya hücumlarını artırdığı bir vaxtda Kiyev müttəfiqlərini sərhədyanı ərazilərə zərbələr endirmək üçün ABŞ tərəfindən təmin edilən ATACMS raketləri kimi Qərb istehsalı olan uzaqmənzilli silahların istifadəsinə icazə verməyə çağırıb. ABŞ rəsmisi bildirib ki, Ağ Ev Rusiyadakı hədəflərə zərbələr endirməklə bağlı siyasətini dəyişmək niyyətində deyil.

Bu cür məhdudiyyətlərlə üzləşən Kiyev öz silahlarını hazırlamaq və yerləşdirmək üçün səylərini artırıb. Çərşənbə axşamı Zelenski deyib ki, Ukrayna yerli istehsal olan ballistik raketi uğurla sınaqdan keçirib və bu, potensial olaraq Kiyevə Rusiya ərazisinə daha güclü və daha dərin zərbələr endirməyə imkan verib. Keçən həftə Ukrayna Rusiya qoşunlarına hücum etmək üçün ilk dəfə yerli istehsal olan Palyanitsa adlı pilotsuz uçan aparatdan istifadə etdiyini bildirib.

Rusiyanın intensiv hava bombardmanı Ukraynanın Rusiyanın Kursk bölgəsinə ildırım sürətli hücumundan üç həftə sonraya təsadüf edir. Bu arada Rusiya Ukraynanın şərqində - mühüm logistika mərkəzi olan Pokrovska yaxınlaşdığı yerdə hücumunu sürətləndirib.

Ukraynanın ən böyük problemi

"Kiyevin qarşısında duran vəzifə əhəmiyyətli torpaq kütləsinə malik olduğunuz və birtərəfli hücum dronları və sürüşən bombalardan tutmuş qanadlı və ballistik raketlərə qədər bir sıra təhdid sistemləri ilə qarşılaşdığınız zaman ölkənin kritik infrastrukturunu mümkün qədər qorumağa çalışmaqdır”, - Londondakı Beynəlxalq Strateji Araşdırmalar İnstitutunda hərbi aerokosmik sahə üzrə baş elmi işçi Barri Duqlas bildirib.

Ukrayna qərbli müttəfiqlərindən hava hücumundan müdafiə sistemləri ilə təchizatdan asılıdır və onlar bunu tez bir zamanda etməyə çalışırlar. İyun ayında Ağ Ev bildirmişdi ki, o, Ukraynaya hava hücumundan müdafiə sistemli raketlərin çatdırılmasını sürətləndirəcək, planlaşdırılan tədarükləri digər müttəfiq ölkələrə yönləndirəcək.

"Hava hücumundan müdafiə sistemli raketlərin çatışmazlığı Ukrayna üçün ən böyük problemlərdən biri olaraq qalır”, - Londondakı Kral Birləşmiş Xidmətlər İnstitutunun hava qüvvələri və texnologiyasını öyrənən baş elmi işçisi Castin Bronk deyib.

Bu ilin əvvəlində Ukrayna rəsmisi Rusiyanın ayda 170 raket istehsal etməyə qadir olduğunu bildirmişdi. Rusiya həmçinin müttəfiqlərindən, o cümlədən İran və Şimali Koreyadan pilotsuz təyyarələr və raketlər alır.

Bu ilin əvvəlində Zelenski Ukraynanın bütün ölkəni qorumaq üçün 25 Patriot raket sisteminə ehtiyacı olduğunu demişdi. Hazırda Ukraynada fəaliyyət göstərən "Patriot” sistemlərinin dəqiq sayını müəyyən etmək mümkün deyil, lakin Kiyevin müttəfiqləri təxminən beşini təhvil verib.

Ukraynanın bir sıra digər raketdən müdafiə sistemləri, o cümlədən Nasams və Iris/T var, baxmayaraq ki, onlar ballistik və ya hipersəs raketlərinə və müdafiədən hücuma çevrilmiş zenit raketlərinə qarşı effektiv deyil.

Böyük hava hədəfləri Ukrayna müdafiəsinə nüfuz edə bilir və hava hücumundan müdafiə sistemləri bəzən kifayət qədər tez doldurula bilmir.

"Moskvanın birtərəfli pilotsuz təyyarələrdən istifadə etməsi, görünür, Ukraynanın "yer-hava" raketlərini məhv etməyə hesablanıb", - Barri deyib.

"Yer-hava” tipli raketlərdən istifadə etməmək üçün Ukrayna ucuz dronları vurmaq işində artilleriya və helikopterlərdən istifadə edir.

Ukraynanın ABŞ-ın Rusiyada ATACMS qadağasını ləğv etmək çağırışlarının artmasına və bu həftə müharibənin ən böyük hücumuna baxmayaraq, Bayden administrasiyası mövqeyini dəyişmək niyyətində deyil, ABŞ rəsmisi deyib.

Rusiya təyyarələri gizlədib

ABŞ kəşfiyyatının yeni qiymətləndirməsi göstərib ki, Ukrayna ATACMS almağa başlayandan bəri Rusiya öz təyyarələrinin 90%-ni raket məsafəsindən kənarda yerləşən hərbi bazalara köçürərək uyğunlaşıb. Bu o deməkdir ki, ATACMS-in Rusiya ərazisinə buraxılması bu gün minimal təsir göstərəcək, ABŞ rəsmisi bildirib. Ukrayna çox güman ki, son aylarda Rusiyadakı hədəfləri vurmaq üçün istifadə etdiyi pilotsuz təyyarələri ilə daha çox uğur qazanacaq. ABŞ ATACMS istehsalını artırsa da, tədarüklər hələ də məhduddur.

Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin baş komandanı, general Aleksandr Sirski ötən həftə bildirib ki, Rusiya müharibə başlayandan bəri 9590 raket və 13997 pilotsuz uçuş aparatı atıb. Onun sözlərinə görə, raketlərin cəmi 25%-i və pilotsuz təyyarələrin 42%-i vurulub. Sırskinin sözlərinə görə, Rusiyanın hücum etdiyi hədəflərin yarısından bir qədər az hissəsi hərbi, qalanları isə mülki şəxslər olub.

Onun sözlərinə görə, Ukrayna Kalibr, Kh-555/101 və R-500 qanadlı raketlərinin 67%-ni ələ keçirib, yalnız 22%-i isə Kh-59, Kh-35, Kh-31 və buna bənzər yerüstü raketlərə havadan atəş açıb. Rusiya adətən hava hücumundan müdafiə sistemlərinin yerləşdirilmədiyi sərhəd və ya cəbhə bölgələri yaxınlığında idarə olunan raketləri buraxır, çünki onlar hücuma çox həssasdırlar.

Sırski deyib ki, pilotsuz təyyarələrin, o cümlədən İranın Şahed-136 və Lancets təyyarələrinin tutulma nisbəti 63% təşkil edib.