İran prezidenti İbrahim Rəisinin uçduğu helikopterin qəzaya uğraması ilə bağlı getdikcə daha çox təfərrüatlar məlum olur.

Bizimxeber.az bildirir ki, beynəlxalq xəbər agentlikləri iki gün əvvəl Rəisinin Rusiya istehsalı olan Mi-17 (və ya Mi-171) helikopterində uçması barədə.yayılan məlumatı təkzib ediblər:

Bu barədə Rusiya və bəzi İran KİV-ləri məlumat yaydı.

İranda həqiqətən də Mi-17 helikopterləri var. Amma İran prezidenti ABŞ istehsalı olan Bell 214 helikopteri ilə uçub.

“Detali” saytı yazır ki, bu, uzun müddət İsrail Hərbi Hava Qüvvələrində xidmətdə olan Bell 212 helikopterinin təkmilləşdirilmiş versiyasıdır .

Problem Bell 214 helikopterinin kifayət qədər köhnə olmasıdır. İlk dəfə 1970-ci ildə havaya qalxıb, 1972-ci ildə istehsala başlayıb. C-130 Hercules, Phantom və F-14 təyyarələri ilə birlikdə bu helikopter Ayətullah rejiminə İran şahından miras qalıb. Şahın bu helikopterlə bağlı böyük planları olub və o, İranda istehsalını daha da qurmaq niyyəti ilə ABŞ-dan 300-dən çox Bell 212 və 214 helikopter sifariş edib. İslam inqilabı bu planları alt-üst edib. Nə ondan əvvəl, nə də sonra İranda istehsal olunan Bell 214 helikopterləri olmayıb. Amma İran sifariş edilən Amerika helikopterlərinin çoxunu ala bilib.

Növbəti sual ondan ibarətdir ki, İran vertolyotu yarım əsrdir (İranda 40-45 ildir) uçduğu üçün onu necə işlək vəziyyətdə saxlaya bilib. Burada şahın da qurduğu təmir istehsalı kömək edib, kömək edə bilmədiyi yerlərdə Rusiya və Çin əl uzadıb. Onların vasitəsilə İran özünün təkrar istehsal edə bilmədiyi bəzi ehtiyat hissələrini idxal edib. Hətta bu tipli bütöv vertolyotların qaçaqmalçılıq yolu ilə keçirilməsi cəhdləri də qeydə alınıb. Helikopter mülki olduğu üçün bu cür cəhdlər o qədər də rezonansa səbəb olmayıb.

Son sual isə budur...

İran prezidenti sərəncamında daha yeni (1992-ci il) Rusiya istehsalı olan Mi-171 helikopterlərinə malik olsa da, nə üçün belə bir yaşda olan Amerika helikopterində uçmağı seçdi?

ABŞ, əlbəttə ki, İranın düşmənidir, lakin Bell 214 və digər Amerika helikopterləri Rusiyadan daha rahatdır və səs-küy səviyyəsi xeyli aşağıdır.

Hələlik başqa izahat yoxdur. Bəlkə də son anda uçuşa cavabdeh olanlar təəssüfləndilər ki, Mi-17 əvəzinə istehsalçının nəzarəti olmadan 45 ildir ölkədə uçan Amerika tipli helikopter seçdilər.