Avropa İttifaqı, G7 və Avstraliya tərəfindən razılaşdırılan Rusiya neftinin qiymət həddi bu gündən qüvvəyə minir. Bu, Moskvanın qlobal bazarı təmin etməyə davam etdiyinə əmin olmaqla Rusiyanın gəlirlərini məhdudlaşdırmaq məqsədi daşıyır.

Bizimxeber.az bildirir ki, bu qadağa ABŞ və Kanadanın tətbiq etdiyi embarqodan bir neçə ay sonra gələn Rusiya xam neftinin dəniz daşımalarına Aİ-nin embarqosu ilə yanaşı qüvvəyə minməlidir.

Bu tədbir o deməkdir ki, yalnız bir barel üçün 60 dollara bərabər və ya ondan aşağı qiymətə satılan neftin çatdırılmasına davam edilə bilər. 

Aİ, G7 ölkələri və Avstraliyada yerləşən şirkətlərə sığorta kimi dəniz nəqliyyatını bu qiymətdən yuxarı neftlə təmin edən xidmətlər göstərmək qadağan ediləcək. G7 ölkələri – Kanada, Fransa, Almaniya, İtaliya, Yaponiya, Böyük Britaniya və ABŞ – dünya yüklərinin 90%-i üçün sığorta xidmətləri göstərir və Aİ dəniz daşımalarında əsas oyunçudur.

Onlar etibarlı qiymət həddi yaradaraq, bütün dünyada Rusiya müştərilərinin əksəriyyətinə qapıları bağlaya bilməlidirlər. Bu qadağa dekabrın 5-dən əvvəl yüklənmiş yüklərə şamil edilməyəcək, neft məhsullarına isə fevralın 5-dən etibarən əlavə məhdudiyyət qüvvəyə minəcək.

Qərb Rusiyada neft hasilatının hazırkı maya dəyərindən xeyli yüksək olan 60 dollar həddini qəbul edib, ona görə də Moskvanın xam neftin nəqlini davam etdirməsi üçün stimul olacaq. Rusiya azalsa da, gəlir əldə etməyə davam edəcək.

Bu arada ekspertlər hesab edir ki, Rusiya hasilatın dayandırılacağı təqdirdə zədələnəcək infrastrukturunun vəziyyətini qorumaqdan, Çin və Hindistan da daxil olmaqla müştərilərinin etimadını saxlamaqdan narahat olacaq.

Bu arada Rusiya Baş nazirinin müavini Aleksandr Novak deyib ki, hasilatı bir qədər azaltmalı olsalar belə, onlarla bazar şərtləri əsasında işləyəcək ölkələrə neft və neft məhsulları satacağıq. Lakin Brüssel israr edir ki, qadağa bazarları sabitləşdirməyə kömək edəcək və inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlara və inkişaf etməkdə olan ölkələrə birbaşa fayda verəcək.

Həmçinin Ukrayna rəsmiləri hesab edir ki, 60 dollar səviyyə Kremli cəzalandırmaq üçün kifayət deyil. Qiymət həddi yanvarın ortalarından etibarən, sonra isə hər iki aydan bir nəzərdən keçiriləcək və qiymət dəyişikliklərinə uyğun olaraq onu dəyişdirmək imkanı var. Prinsip ondan ibarətdir ki, həddi orta bazar qiymətindən ən azı 5% aşağı olsun. İstənilən düzəliş G7, Avstraliya və Aİ-nin razılığını tələb edəcəkdir.

Bütün ölkələr tədbirlərə rəsmi şəkildə qoşulmağa dəvət olunur. Onları qəbul etməyən dövlətlər Rusiya neftini əldə etmək, sığortalamaq və ya nəql etmək üçün Qərbin xidmətlərindən istifadə etmədən qiymətin yuxarı həddən artıq almasına davam edə bilərlər.

Hər bir Aİ və G7 dövləti öz ərazisində yerləşən şirkətləri izləməli olacaq. Üçüncü ölkənin bayrağı altında üzən gəminin Rusiya neftini qoyulan qiymətdən yuxarı qiymətə daşıdığı müəyyən olunarsa, Qərb operatorlarına 90 gün ərzində onu sığortalamaq və maliyyələşdirmək qadağan ediləcək.

Rusiya öz tanker donanmasını yaratmağa, onları idarə etməyə və sığortalamağa şirnikləndirilə bilsə də, Brüssel hesab edir ki, bir gecədə dəniz ekosistemi qurmaq çox mürəkkəb olacaq və bu cür düzəliş tədbirləri müştəriləri inandırmaqda çətinlik çəkə bilər.