Aktau yaxınlığında təyyarə qəzasından üç gün sonra jurnalistlərə qəzaya uğrayan təyyarənin qalıqlarına yaxınlaşmağa icazə verilib.

Bizimxeber.az bildirir ki, \vvəllər media nümayəndələri qəza yerindən çox böyük məsafədə saxlanılırdı. Düzdür, təyyarənin qalıqlarının ətrafı hələ də hasarlanıb, lakin kordonun diametri artıq xeyli azalıb. Bu məsafədə fəlakətin miqyası aydın görünür - yan tərəfin cırılmış hissəsindən praktiki olaraq heç nə qalmayıb, yalnız təyyarənin çox yanmış burnu müəyyən forma qalıb, bu qara metal yığınının vaxtilə onun bir hissəsi olduğunu xatırladır.

Təyyarənin qəzaya uğradığı yerdə faciənin ilk günündə olduğu kimi, fövqəladə hallar xidmətinin işi demək olar ki, bitib. Bir gün əvvəl məlum olub ki, axtarışlar başa çatıb, Qazaxıstanın Fövqəladə Hallar Nazirliyi 38 nəfərin cəsədinin tapıldığını elan edib. Bəzilərinin şəxsiyyətini müəyyən etmək üçün yaxınlarından DNT testi qəbul edilib.

“Dispetçerlərlə ekipaj arasında radio danışıqlarının yazısı ələ keçirilib. Hadisə yerinə baxış tamamlanma mərhələsindədir - dörd min kvadratmetrdən çox ərazi yoxlanılıb”. Bunu Manqistau vilayətinin nəqliyyat prokuroru Abılaybek Ordabayev bildirib. 

Onun sözlərinə görə, faciə şahidlərinin axtarışı və dindirilməsi davam edir. Yeri gəlmişkən, Orda.kz hadisə yerinə ilk gələnlər arasında olan elektrik şəbəkəsi şirkətinin iki əməkdaşını tapıb və onlarla müsahibə alıb. Elektrikçilər sağ qalan sərnişinləri təyyarənin sağ qalan yarısından çıxarmağa kömək ediblər.

Manqistau vilayətinin akimi jurnalistlərə izah edib ki, bundan sonra qəzanın araşdırılması ilə bağlı bütün suallar nəqliyyat prokurorluğuna göndərilməlidir. Aktauda təyyarə qəzasını araşdıran komissiya hələ də işləyir.

Ötən gün  “Embraer”in nümayəndələri Aktau şəhərə gəliblər. Qəzaya uğrayan təyyarənin istehsal olunduğu Braziliyadan da mütəxəssislərin gələcəyi gözlənilir. Jurnalistlərə xarici ekspertlərlə danışmağa icazə verilib-verilməyəcəyi məlum deyil.

Hökumət istintaq qrupuna yalnız Qazaxıstan hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarının daxil olduğunu vurğulayıb. Rusiya və Azərbaycan əməliyyatçılarının istintaq hərəkətlərində iştirakına icazə verilməyib. Çünki təyyarə qəzası Qazaxıstan ərazisində baş verib və müvafiq olaraq, cinayət işi Qazaxıstan Respublikasının yurisdiksiyasındadır. Yeri gəlmişkən, istintaq Qazaxıstan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 344-cü maddəsi ilə “Dəmir yolu, hava, dəniz və ya çay nəqliyyatının hərəkəti və ya istismarı qaydalarını pozma” ilə bağlı cinayət işi açıb.

Nəqliyyat nazirinin müavini Talqat Lastaev araşdırmanın vaxtı ilə bağlı suala cavab verə bilməyib. Təcrübə göstərir ki, Qazaxıstanda hava qəzalarının araşdırılması bir neçə il çəkə bilər. Buna misal olaraq 2019-cu ildə Almatı yaxınlığında Bek Air Fokker-100 təyyarəsinin qəzaya uğramasını göstərmək olar. Nəqliyyat Polis İdarəsi bu hadisə ilə bağlı araşdırmanın yalnız 2024-cü ilin sonunda başa çatdığını açıqlayıb. Düzdür, bu dəfə vəziyyət fərqlidir - söhbət daxili uçuşdan yox, beynəlxalq uçuşdan gedir. Bundan başqa, Qazaxıstanda qəzaya uğrayan yerli təyyarə deyil, Rusiyaya uçan Azərbaycan Hava Yollarına məxsus təyyarə hadisədə iştirak edənlərin coğrafiyasını xeyli artırıb və dünya ictimaiyyətinin diqqətini cəlb edib. 

Təyyarənin qəzaya uğradığı Aktaunun özü bu günlərdə beynəlxalq medianın diqqətini çəkir. Şəhər açıq şəkildə buna öyrəşməmişdi, lakin Aktaus sakinləri itkisiz idilər və faciənin ilk günlərindən qurbanlar üçün qan verməyə tələsdilər. Hətta ikinci gün Qan Mərkəzində növbələr yarandı, baxmayaraq ki, Mangistau Regional Xəstəxanasının rəhbərliyi donor çatışmazlığının olmadığını əmin etdi. Üstəlik müalicənin daha yaxşı aparılması üçün dərhal Astanadan təcrübəli cərrah və travmatoloqların olduğu təyyarə göndərilib. Və Rusiya hakimiyyəti öz vətəndaşlarını Aktau xəstəxanasından götürməyə tələsib və bir gün sonra qurbanlar və yaralılar xüsusi təyyarə ilə Moskvaya aparıldı. 

Dekabrın 26-da Aktau administrasiyası yeni il ağacını yandırmağı planlaşdırsa da, faciəvi hadisələrə görə bu tədbir qeyri-müəyyən vaxta təxirə salınıb. İndi şəhərdə bayram ab-havası yoxdur, amma matəmin ağırlığı da hiss olunmur. Yeri gəlmişkən, sərnişinlər arasında qazaxıstanlılar da var idi - altı nəfər, hamısı ölüb. Onlardan ikisi Janaozen şəhərinin sakinləridir.

Beynəlxalq mətbuat baş verənlərin müxtəlif versiyalarını müzakirə edir, əksəriyyəti təyyarənin Rusiyanın hava hücumundan müdafiəsinin hədəfinə çevrildiyi ilə razılaşır, baxmayaraq ki, əvvəlcə quşların təyyarənin mühərrikinə  dəyməsi variantı gündəmə gətirildi. /Orda.kz/